Hoogglans gepolijst RVS glanst als een spiegel. Wij krijgen regelmatig de vraag hoe je RVS zelf kunt polijsten. De hoogste tijd dus om hier een blog aan te wijden.
Wat is polijsten?
RVS kan diverse afwerkingen hebben. De meest bekende afwerking van RVS is mat geborsteld ofwel geslepen, zo ziet bijvoorbeeld een RVS afzuigkap eruit. Maar als RVS wordt gepolijst, ondergaat het een oppervlaktebehandeling waardoor het materiaal glad en glimmend wordt, en gaat glanzen als een spiegel. Het verschil is duidelijk te zien bij twee soorten railingsteunen hieronder: de eerste is hoogglans gepolijst en de tweede is mat geborsteld.
Waarom RVS polijsten?
Op hoogglans gepolijst RVS kan er weinig vuil achterblijven in vergelijking met mat geborsteld RVS. Daardoor ontstaat vliegroest en theevlekken minder snel. Hoogglans gepolijst RVS wordt vooral toegepast in zoute en zure omgevingen, zoals aan de kust en op zee. Daarom zijn veel RVS bootonderdelen hoogglans gepolijst. Ook bij bijvoorbeeld RVS balustrades die in de buurt van de kust worden geplaatst wordt vaak gekozen voor gepolijst materiaal. Als je een RVS onderdeel zoekt dat niet hoogglans gepolijst verkrijgbaar is, is het een mogelijkheid om het zelf te polijsten.
Fabrieksmatig slijpen en polijsten
Het RVS dat zo uit de fabriek komt is brut, ofwel onbehandeld. Vanuit deze toestand wordt het verwerkt tot de meest uiteenlopende onderdelen en producten.
Daarna zal er een oppervlaktebehanding plaatsvinden. Als het artikel een K320 of mat geborsteld oppervlak moet krijgen, voor bijvoorbeeld interieurtoepassingen, dan zal dit in de meeste gevallen machinaal gebeuren. Dit gebeurt in een slijperij en gaat snel en constant.
Hoogglans polijsten kan ook machinaal in de slijperij. Hierbij krijgen de buizen na het slijpen nog één of meerdere slijpgangen, telkens met een fijnere schuurband.
Bij gebruik van een machinaal schuurlint met korrel 400 wordt het RVS oppervlak zo glad dat het begint te glimmen. Vanaf korrel 400 spreekt men dan ook van een hoogglans oppervlak.
Tips voordat je begint met polijsten
- Allereerst een waarschuwing voor mensen die dit nog nooit hebben gedaan: je zal er na je polijstklus uitzien als een kolenboer in een kolenhok (verder geen commentaar 😉).
- Er zijn speciale producten en gereedschappen voor het polijsten van RVS verkrijgbaar. Wees goed voorbereid en zorg dat je alles in huis hebt wat je nodig hebt. Lees eerst alle stappen door voordat je begint.
- Denk aan je eigen veiligheid. Draag altijd veiligheidshandschoenen, een helm, een veiligheidsbril en het liefst ook een gelaatscherm.
Stappenplan RVS polijsten
Stap 1: Slijpen
- Begin met het verwijderen van de diepste krassen en oneffenheden. Als je objecten gebruikt die reeds K320 geslepen zijn in plaats van onbehandeld, dan scheelt dat een hele berg werk. Maar als je bijvoorbeeld warm gewalst materiaal wil polijsten, dan moet je eerst de walshuid verwijderen. Dit kun je het beste doen met een slijptol en een lamellen schuurschijf. Begin grof, bijvoorbeeld met een lamellen schuurschijf in korrel 40. Schuur in één richting en wissel dan dwars op deze richting. Herhaal deze stappen een aantal keer, maar let op dat je niet teveel materiaal wegschuurt. Ga dan een stap fijner met een schuurschijf in korrel 60, gevolgd door korrel 80 en dan korrel 120. De diepe krassen en de meeste oneffenheden zullen dan bijna verdwenen zijn.
- Om in de buurt te komen van een K320 geslepen oppervlak zoals je dat ook in de winkel zou kopen, schuur je het oppervlak eerst met een grove lamellenschijf, dan een medium en dan een fijne lamellenschijf. Kies voor lamellenschijven die voorzien zijn lamel schuurlinnen met daaronder een lamel schuurvlies. Slijp met deze schijven niet op een te hoog toerental, want dan zijn ze in een mum van tijd versleten. Laat de schijven rustig hun werk doen, forceer niet door te hard op de schijf te drukken. De bereikte gladheid hangt helemaal af van het basismateriaal en de conditie van je schuurschijven. Het is de bedoeling dat je steeds fijner werkt en de meeste krasjes zo mooi mogelijk wegslijpt. Hoe beter je het voorwerk doet, hoe mooier het eindresultaat zal worden. Neem de tijd om alle stappen rustig te doorlopen.
Stap 2: Polijsten
Als je goed kijkt, dan zie je in het oppervlak van het RVS nu allemaal slijpstrepen. Het oppervlak ziet er geborsteld uit en heeft een matte en doffe uitstraling. Om nu deze laatste slijpsporen te verwijderen en er een glans op te krijgen, ga je na bovenstaand slijpproces beginnen met het polijsten.
Polijsten doe je op een polijstmachine of met een snel draaiende handboormachine. Een polijstmachine heeft als voordeel dat deze vast op de werkbank kan worden gemonteerd en je beide handen vrij hebt voor het vasthouden van het werkstuk. Bij een handboormachine moet je het werkstuk in een bankschroef vastklemmen en heb je minder vrijheid om het te draaien. Wat je verder nodig hebt, is een lappenschijf en polijstpasta. Deze zijn meestal verkrijgbaar in grof, medium en fijn.
Een weetje tussendoor: in tegenstelling wat de naam doet vermoeden is polijstpasta geen kneedbare pasta, maar een keihard blok. Het blok wordt pas plastisch door de wrijving van de polijstschijf.
Zorg nu dat je alle benodigde veiligheidsmiddelen gebruikt, want polijsten is niet bepaald een veilig werkje. Als je werkstuk wordt gegrepen door de snel draaiende lappenschijf , zal deze je letterlijk om de oren vliegen. Wees dus gewaarschuwd.
- Zet je veiligheidsbril op en zorg voor een polijst- of boormachine met hoge toeren. Monteer een vóórpolijstschijf en druk de grove voorslijp pasta op de schijf. Door de wrijvingswarmte wordt de keiharde pasta iets kneedbaar en zal het op de schijf blijven kleven. Als je een gloednieuwe lappenschijf gebruikt, dan zullen hier losse vezels van af vliegen. Dit is normaal en dit wordt naar mate je meer polijst steeds minder.
- Nu is het een kwestie van polijsten. Als de schijf droog wordt en de pasta uitgewerkt is, breng dan nieuwe pasta aan en polijst verder. Polijst niet te lang op één plaats om sleepsporen te voorkomen en de warmte gelijkmatig te verdelen. Tijdens het polijsten wordt het werkstuk door de wrijving loeiheet, dus let erop dat je veiligheidshandschoenen gebruikt. Omdat RVS goed geleidt, zul je zonder veiligheidshandschoenen geheid je vingers branden.
- Je ziet dat het oppervlak van het werkstuk nu al enigszins gaat blinken. Als je niks meer kunt halen uit het polijsten met de grove voorslijppasta, dan ga je over op de fijne hoogglanspasta. Voor de fijnste pasta kun je de katoenen lappenschijf monteren. Na het polijsten met deze fijnste polijstpasta zul je een mooi glimmend oppervlak bereiken.
- Als je heel goed van dichtbij kijkt, zul je altijd nog onderliggende krassen blijven zien, maar die krijg je er zelf niet uit met deze beperkte middelen. Als je echt Mirror 8 wil polijsten dan zul je dat aan een vakman moeten overlaten: gespecialiseerde bedrijven met de juiste materialen en machines die hier jarenlange ervaring in hebben.
- Als laatste moet je het werkstuk dat nu nog vettig is van de polijstpasta moeten ontvetten. Dit kan makkelijk met lauw water en zeep. Poets het RVS nadat het droog is op met een zachte doek en laat het met een RVS reinigingsspray nog mooier blinken.
Omdat wij zelf in het verleden regelmatig RVS onderdelen voor een Harley Davidson hebben gepolijst, adviseren we je enkel vanuit onze eigen ervaring. Bovenstaande werkwijze is zeker niet de enige juiste manier om te polijsten, gebruik het dus als een richtlijn en bekijk wat voor jou het beste werkt. Wellicht hebben andere polijsters andere opvattingen, maar met de voor ons beschikbare middelen hebben wij altijd de gewenste resultaten behaald. Tips & tricks zijn natuurlijk welkom!
Succes met polijsten.